Tijdelijke wet tijdelijke nieuwkomersvoorzieningen
11 juli 2023
Geschreven door: mr. J.S. Buiting
De Tweede Kamer heeft op 5 juli 2023 ingestemd met de Tijdelijke wet tijdelijke nieuwkomersvoorzieningen (het wetsvoorstel). Daarnaast zijn er twee amendementen aangenomen die het wetsvoorstel hebben gewijzigd. Aanleiding voor dit wetsvoorstel is de grote toestroom van leer- en kwalificatieplichtige jongeren van buiten Nederland. Deze zogenoemde nieuwkomers hebben recht op onderwijs, maar er zijn voor hen onvoldoende plekken. Aangezien scholen dit niet zelf kunnen oplossen, wordt met het wetsvoorstel beoogd dat schoolbesturen meer ruimte en flexibiliteit krijgen en dat gemeentebesturen meer regie gaan voeren op het aantal onderwijsplaatsen voor nieuwkomers.
Met het wetsvoorstel worden schoolbesturen en het gemeentebestuur verplicht jaarlijks afspraken te maken over het onderwijsaanbod voor nieuwkomers. Daarnaast kan de minister, op verzoek van de gemeente, toestemming verlenen voor de inrichting van een tijdelijke nieuwkomersvoorziening. Deze voorziening wordt ingericht door de gemeente en de betrokken schoolbesturen en is gericht op het zo spoedig mogelijk laten doorstromen van nieuwkomers naar het reguliere onderwijs. De minister kan ook uit eigen beweging - zonder verzoek van de betreffende gemeente - besluiten tot een nieuwkomersvoorziening. Dit kan enkel indien duidelijk is dat er in die gemeente onvoldoende onderwijsplaatsen zijn voor nieuwkomers.
Bij de inrichting van het onderwijsprogramma van een nieuwkomersvoorziening kan afgeweken worden van de wettelijke eisen die hier regulier aan worden gesteld (artikel 8 en 9 Wet op het primair onderwijs). Wel moet het onderwijsprogramma voor nieuwkomers ten minste zijn gericht op het bevorderen van een ononderbroken ontwikkelingsproces, actief burgerschap en moet het onderwijs zo veel mogelijk zijn gericht op de kerndoelen. Ten slotte hoeft het onderwijs aan een nieuwkomersvoorziening niet gegeven te worden door een bevoegde leraar als de vacature voor die leraar onvervuld blijft. In dat geval mag het onderwijs bijvoorbeeld ook door een student gegeven worden.
De Tweede Kamer heeft met twee amendementen het wetsvoorstel gewijzigd. Drost diende een amendement in waarmee de naam van het wetsvoorstel werd gewijzigd van "Wet tijdelijke nieuwkomersvoorzieningen in het onderwijs" in “Tijdelijke wet tijdelijke nieuwkomersvoorzieningen in het onderwijs”. Daarnaast werd met dit amendement een horizonbepaling in het wetsvoorstel gevoegd; waarmee de artikelen over de nieuwkomersvoorzieningen in principe na vijf jaren vervallen. De minister kan deze termijn verlengen met nogmaals vijf jaar. De Tweede en Eerste Kamer kunnen er evenwel voor kiezen niet in te stemmen met deze verlenging, dan vervallen de nieuwkomersvoorzieningen alsnog. Kamerleden Piri en Westerveld dienden daarnaast een amendement in waarmee het wetsvoorstel na drie jaar in plaats van vijf jaar wordt geëvalueerd.
De Eerste Kamer bespreekt op 11 juli 2023 hoe zij het wetsvoorstel gaat behandelen. Als het wetsvoorstel controversieel wordt verklaard dan blijft het liggen tot na de verkiezingen.
Meer lezen:
