Universiteit mag overlastgevende student uitschrijven
26 januari 2025
Geschreven door: mr. dr. J.S. Buiting
Een recente uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) laat zien dat een universiteit een student die zich ernstig heeft misdragen mag uitschrijven nadat een zorgvuldige procedure is doorlopen (ABRvS 22 januari 2025, ECLI:NL:RVS:2025:145). De Technische Universiteit Delft had eerst verschillende lichtere maatregelen genomen voordat werd overgegaan tot zwaardere sancties. De Afdeling oordeelde dat de uiteindelijk opgelegde verlenging van een gebouwverbod en daaropvolgende beëindiging van de inschrijving rechtmatig waren.
De zaak in het kort
De student in kwestie begon in 2004 aan een bacheloropleiding aan de universiteit. Na uitschrijving in 2017 schreef hij zich in 2021 opnieuw in. Vanwege zijn beperkingen had hij recht op ondersteuning. Toen de examencommissie niet al zijn verzoeken inwilligde, begon hij een groot aantal procedures tegen de universiteit en ging hij grensoverschrijdend communiceren. Dit heeft de relatie met de universiteit ontwricht. Na een discussie tussen de student en een tentamensurveillant, waarbij de surveillant werd uitgescholden, moest de student bij de decaan op gesprek komen. Hij is vervolgens officieel berispt, na nieuwe klachten over de student volgde ook een waarschuwing. Toen een zitting bij het college van beroep van de examens uit de hand liep door beschuldigingen van de student, werd aan hem een tijdelijk gebouwverbod opgelegd. Naar aanleiding het onderzoek van dit incident is besloten de student uit te schrijven.
In aanloop naar een uitspraak van de Afdeling heeft de student nog proberen de betrokken Staatsraden te wraken, dit verzoek is afgewezen. Ook in de procedures bij de Afdeling heeft de student een patroon van bedreigingen en beledigingen laten zien richting de Staatsraden en medewerkers van de Afdeling.
Juridisch kader
Artikel 7.57h van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (Whw) biedt de mogelijkheid om bij ernstige overlast studenten de toegang tot gebouwen te ontzeggen en uiteindelijk om zelfs de inschrijving te beëindigen. Tot uitschrijving kan enkel worden overgegaan als de student eerst is aangemaand het gedrag te staken. De universiteit heeft in dit geval via haar Regeling gebruik gebouwen (de Regeling) nadere voorschriften gesteld over de wijze waarop deze maatregelen kunnen worden genomen.
Oordeel van de Raad van State
De eerste vraag die de Afdeling moest beoordelen was of het gebouwverbod verlengd had mogen worden tot het moment waarop de student werd uitgeschreven. De Afdeling oordeelt dat dit mocht; de toegang tot een gebouw mag voor een termijn van maximaal een jaar worden ontzegd, nu de gehele ontzegging nog geen jaar had geduurd mocht de termijn worden verlengd. De Regeling van de universiteit voorziet daarnaast in regels hierover, die zijn in deze zaak gevolgd.
De Afdeling stelt vast dat het beëindigen van de inschrijving van een student een ingrijpende maatregel is waarover niet lichtvaardig besloten kan worden. Dat heeft de universiteit naar het oordeel van de Afdeling ook niet gedaan. De universiteit heeft met lichtere maatregelen geprobeerd om het gedrag van de student te veranderen, zo zijn er gesprekken gevoerd, brieven gestuurd en waarschuwingen gegeven. Het gedrag van de student heeft het leerklimaat negatief beïnvloed, dit is een terugkerende kwestie waarbij zelfreflectie vanuit de kant van de student ontbreekt. De Afdeling weegt hierbij mee dat de student dergelijk gedrag ook in de procedures bij de Afdeling heeft laten zien. De uitschrijving van de student mag dan ook in stand blijven. De gegeven waarschuwingen worden gezien als de aanmaning die de student gegeven moet worden, alvorens hem te kunnen uitschrijven.
Beschouwing
Deze zaak laat zien welke stappen gezet kunnen worden bij problematisch studentgedrag. De getrapte aanpak, waarbij eerst wordt geprobeerd via gesprekken en waarschuwingen gedragsverandering te bewerkstelligen, vormt een belangrijke basis, om zo nodig tot een gebouwverbod of uitschrijving over te kunnen gaan. Dit zijn ingrijpende maatregelen die enkel aangewezen zijn als eerst is geprobeerd om het gedrag van de student met lichtere maatregelen bij te sturen.
